. Zaman prasejarah ialah zaman yang belum ada rekod bertulis
tentang kehidupan manusia dan masyarakatnya.
Pengkaji sejarah
membahagikan zaman prasejarah kepada tiga zaman iaitu
- Zaman Paleolitik (500,000 SM hingga 10,000 SM)
- Zaman Mesolitik (10,000 SM hingga 7,000 SM)
- Zaman Neolitik (7,000 SM hingga 3,500 SM)
Zaman ini juga dikenali juga sebagai zaman batu.
Kehidupan masyarakat
pada zaman ini dikesan daripada bukti arkeolgi seperti fosil dan peralatan yang
diperbuat daripada batu.
1. Penempatan
Penempatan masyarakat zaman prasejarah dipengaruhi oleh alam
sekitar
- Zaman Paleolitik, pergantungan sepenuhnya ke atas alam
sekitar menyebabkan mereka berpindah-randah untuk mencari makanan dengan
memburu dan memungut hasil hutan. Persekitaran yang sejuk dan keadaan yang
selamat menyebabkan mereka tinggal dalam gua.
- Zaman Mesolitik, pencairan air batu akibat daripada
kenaikan suhu dunia telah mempengaruhi penempatan masyarakat pada zaman ini
tertumpu di kawasan yang iklim sederhana iaitu di kawasan lingkaran tanah rata
di Eropah, Asia dan Afrika.
- Zaman Neolitik, kehidupan masyarakat yang tidak bergantung
kepada hasil hutan dan telah mula bertani menyebabkan mereka membentuk
penempatan kekal sehingga wujudnya perkampungan neolitik. Perkampungan neolitik
tertumpu di kawasan lembah sungai dan tasik kerana mereka bergantung kepada
kesuburan tanah dan saliran semula jadi untuk kegiatan pertanian. Contohnya
perkampungan Neolitik di Jermo, Jerica (Iraq) dan Pan Ismail
2. Kegiatan Ekonomi
Keadaan persekitaran mempengaruhi kegiatan ekonomi manusia
dan masyarakat zaman prasejarah.
- Zaman Paleolitik, manusia mendapat makanan daripada sumber
alam sekitar melalui kegiatan memburu binatang, menangkap ikan dan mengumpul
hasil hutan.
- Zaman Neolitik, manusia telah mula menghasilkan sumber
makanan sendiri tanpa bergantung kepada sumber alam sekitar melalui kegiatan
pertanian dan menternak binatang Walau bagimanapun mereka masih bergantung
kepada kesuburan tanah secara semulajadi untuk membolehkan mereka bertani.
Kawasan pertanian tertumpu di lembah-lembah sungai yang terdiri daripada tanah
lanar. Lebihan hasil pertanian mendorong kepada berlakunya aktiviti
perdagangan.
3. Peralatan
- Bagi menyesuaikan diri dan pergantungan dengan
persekitaran manusia di zaman Paleolitik telah menghasilkan peralatan yang
ringkas dan mudah. Mereka menggunakan peralatan daripada tulang dan batu. Kapak
tangan
dihasilkan untuk melapah dan memotong binatang buruan.
- Revolusi pertanian di zaman neolitik telah mempengaruhi peralatan
yang digunakan. Peralatan batu masih lagi digunakan pada awal zaman neolitik
tetapi buatan lebih halus. Penemuan logam telah membolehkan mereka menggunakan
logam seperti besi, timah dan tembaga menggantikan peralatan batu sebagai
peralatan di sawah dan senjata.
4. Teknologi
- Masyarakat zaman Paleolitik menghasilkan peralatan batu
menggunakan teknik merepeh. Kebakaran hutan akibat daripada petir dan
proses menghasilkan peralatan batu telah menemukan masyarakat zaman ini dengan penggunaan
api. Pakaian zaman ini diperbuat daripada kulit binatang dan kayu.
- Masyarakat pada zaman neolitik mempunyai kreativiti dan
inovasi untuk mecipta teknologi dalam usaha menguasai persekitaran mereka.
Mereka telah mencipta roda, menghasilkan peralatan tembikar dan memenun kain
daripada gentian tumbuhan. Bajak dicipta yang menggunakan tenaga haiwan untuk
memudahkan kerja-kerja di ladaing.
5. Kepercayaan
Persekitaran banyak mempengaruhi sistem kepercayaan
masyarakat zaman prasejarah. Ketidakupayaan masyarakat zaman paleolitik dan
neolitik mengatasi bencana alam menyebabkan mereka percaya kepada kuasa ghaib
yang mempunyai kaitan rapat dengan persekitaran mereka. Mereka menyembah Tuhan
yang mempunyai kaitan dengan persekiran mereka seperti Tuhan matahari, sungai
dan binatang. Banjir dan kemarau yang berlaku membawa kepada kepercayaan kepada
tuhan dan semangat tanaman. Ia membawa kepada upacara pemujaan dan keagamaan.
6. Kesenian
Alam
sekitar menjadi sumber kepada hasil seni masyarkat zaman pra sejarah. Manusia
paleolitik melukis gambar binatang di gua yang mempunyai kaitan dengan
kepercayaan. Pada zaman neolitik unsur alam dilihat sebagai simbol dalam hasil
lukisan mereka yang mempunyai kaitan rapat dengan sistem kepercayaan.
No comments:
Post a Comment